Wytyczne dotyczące wpływu pandemii COVID-19 na ceny transferowe – Guidance on the transfer pricing implications of the COVID-19 pandemic
Pandemia wirusa COVID-19 wywarła ogromny wpływ na życie codzienne, możliwość przemieszczania się, konieczność zachowania społecznego dystansu, nadwyrężyła system opieki medycznej i w niespotykanym dotąd stopniu wpłynęła na światową gospodarkę. W ogromniej większości przedsiębiorstwa musiały zmienić sposób działania np. poprzez wprowadzenie pracy zdalnej, rozwój e-commerce, ponoszenie kosztów szeregu obostrzeń związanych z zachowaniem szczególnych środków ostrożności i higieny, dostosowaniem się do zamykania poszczególnych gałęzi gospodarki czy ograniczeń w funkcjonowaniu.
Wszystkie te zjawiska powodują, że mamy w skali globalnej, do czynienia z wyjątkową i niespotykaną dotychczas sytuacją ekonomiczną. W takich okolicznościach stosowanie naczelnej zasady cen transferowych – utrzymywania warunków rynkowych (tzw. arm’s length principle) jest utrudnione zarówno dla podatników, jak i dla organów. W większości przypadków prawidłowość rozliczeń i stosowanie warunków rynkowych będzie kontrolowana przez organy podatkowe po pewnym czasie, najprawdopodobniej po zakończeniu pandemii i związanych z nią utrudnień. Podczas gdy podatnicy będący częścią międzynarodowych grup kapitałowych już w chwili obecnej muszą mierzyć się z koniecznością odzwierciedlania skutków spowolnienia gospodarczego we wzajemnych rozliczeniach i prawidłowo rozliczyć rok 2020. Niewątpliwie, obie strony borykają się z niepewnością co do stosowania zasad, co w długim okresie czasu powoduje, że znacząco rośnie ryzyko wystąpienia podwójnego opodatkowania, a w efekcie ryzyko sporów.
18 grudnia 2020 r. OECD opublikowało „Guidance on the transfer pricing implications of the COVID-19 pandemic” Autorzy wyraźnie zastrzegają, że nie wprowadzają nowych rozwiązań i standardów, a jedynie doprecyzowują zasady stosowania zasady ceny rynkowej w odniesieniu do okresów dotkniętych pandemią COVID-19. Zalecenia zawierają wiele wskazówek, które powinny być uwzględniane przy analizie, rozliczaniu i dokumentowaniu transakcji zawartych w 2020 r.
Wytyczne OECD ws. COVID-19 koncentrują się na czterech zagadnieniach, które mają największe znaczenie praktyczne:
- Analizy porównawcze
- Straty spowodowane pandemią COVID-19 i alokacja kosztów ponoszonych przez podatników w związku z pandemią
- Rządowe programy pomocowe
- Uprzednie porozumienia cenowe (APA)
W każdym z tych obszarów Wytyczne ws. COVID-19 nie przedstawiają arbitralnych i jedynie słusznych odpowiedzi jak należy ustalać, dokumentować i weryfikować ceny transferowe, a jedynie wskazują jakie obszary powinny być wzięte pod uwagę przy ocenie konkretnych transakcji i sytuacji danego podmiotu.
Najciekawsze obszary poruszone przez ten dokument to:
- olbrzymi nacisk na właściwą ocenę faktycznego przebiegu, kryteria porównywalności i okoliczności zawarcia i realizacji transakcji kontrolowanej oraz zachowania stron tej transakcji („delineation”),
- rola analizy funkcji, aktywów i ryzyka (FAR) –
– oparcie na niej możliwości przypisania stronom transakcji ryzyka (z uwzględnieniem wymogu alokacji ryzyka w oparciu o zdolność do jego ponoszenia)
– oparcie na niej alokacji skutków ponoszenia kosztów nadzwyczajnych związanych z COVID-19
– uzależnienie od niej analizy wpływu dotacji rządowych (np. dotacji) na ceny transferowe,
– uwzględnianie jej w przypadku stosowania zasady siły wyższej,
- wskazanie konieczności przeprowadzenia analizy ekonomicznej z poszanowaniem zasad porównywalności i wpływu COVID-19 na czynniki porównywalności
– odrzucenie „prostych” metod,
– konieczność wykazania zasadności stosowanej metodologii do okoliczności danej sprawy,
– zalecenie co do stosowania metod analizy statystycznej i ekonometrycznej,
– podkreślenie, że o doborze podmiotów do próby podmiotów porównywanych powinny decydować analiza kryteriów porównywalności w warunkach Covid-19
– wskazanie, że podmioty ponoszące stratę nie powinny być automatycznie odrzucane dokonując analizy porównywalności w warunkach Covid-19
- zalecenia co do konieczności opierania się o dowody co do zachowania podmiotów trzecich,
- przerzucenie ciężaru dowodu na podatnika,
- rekomendacje co do uwzględnieniu wpływu COVID-19 na postępowania APA – zarówno realizację decyzji APA jak i negocjacje w ramach toczących się postępowań.
Więcej informacji pod linkiem.
Źródło: OECD, KPMG, Deloitte